Opvoeding

Waarom ik met mijn kinderen over zelfmoord praat

2 februari 2019
Met kinderen over zelfmoord praten

Het bijna 20 jaar geleden maar soms zie ik nog voor me hoe ik daar in die aula stond. Keek naar het levenloze lichaam dat voor mij in de half open kist lag opgebaard. Ik vroeg me af hoe zijn laatste minuten geweest waren. We waren geen beste vrienden, maar ik kende hem. Tenminste dat dacht. Maar toen ik daar bij zijn kist stond en het tot me doordrong dat hij zelfmoord had gepleegd, vroeg ik me af hoe goed ik hem eigenlijk gekend had. Toen maakte ik voor mijzelf de keuze: met kinderen over zelfmoord praten, zou voor mij niet optioneel zijn maar een vast onderdeel van onze opvoeding.

Per dag sterven er gemiddeld 5 mensen aan zelfdoding. Maar in 2018 schrok ik van het schrikbarend hoge aantal zelfdodingen. Ook onder relatief jonge mensen. Volgens de cijfers is het aantal stijgende en neemt het aantal zelfdodingen onder jongeren toe.

René Diekstra “Levensmoeheid is geen medische aandoening, maar een mentale conditie. Met andere woorden: hulp bij levensmoeheid kan niet uitsluitend medisch van aard zijn.”

Oorzaken lange wachtlijsten in GGZ

Dit komt onder andere doordat ons systeem voor geestelijk gezondheid helemaal vol zit. De wachtlijsten zijn eindeloos. Stress, burn out en andere persoonlijkheidsstoornissen die onze geestelijke gezondheid aantasten, eisen hun tol. Daarnaast zijn er critici die zeggen dat het een andere oorzaak heeft. Zo hebben we tegenwoordig de neiging om het lijden van het leven te medicaliseren. Het feit dat het leven leuk moet zijn en we niet meer goed kunnen omgaan met het ‘is dit alles’-gevoel, maken ook dat we naar de huisarts gaan voor een verwijzing naar de psycholoog. Daar worden die lijsten niet korter van en neemt het aantal suïcides niet mee af. Integendeel. Volgens psycholoog René Diekstra neemt het aantal zelfdodingen in de toekomst alleen maar toe. En moeten we er zelfs maar aan wennen.

Volgens hem zijn er 3 basale levensvaardigheden die we onze kinderen moeten aanleren om het aantal zelfdodingen terug te dringen. Dat zijn:

  1. zelfbeheersing
  2. veerkracht en
  3. stressweerbaarheid

Hoe eerder we hen dat kinderen op jonge leeftijd aanleren, hoe grote de kans dat ze als jongere hun leven niet onnodig vroeg beëindigen.

Met kinderen over zelfmoord praten: 3 redenen

De charme van oudere kinderen vind ik dat je goede gesprekken met ze kan hebben. Over echt alles. Tenminste dat doe ik want ik zou niet weten hoe ik het anders moet doen. Ik sluit aan bij de actualiteit. Wat mijzelf en hen bezighoudt. Praten over zelfmoord heb ik in 2018 dan ook heel vaak en veel met ze gedaan. Zo had dood van Avicii een grote impact op ze. Maar ik heb 3 andere grote redenen om met mijn oudste dochters over zelfmoord te praten.

Echt ALLES is bespreekbaar

Ik wil dat mijn kinderen weten dat ze over alles met mij praten kunnen. Met alles bedoel ik ook de onderwerpen die je als ouder graag liever uit de weg gaat. Want laten we eerlijk zijn: het is geen leuk gemakkelijk onderwerp. Met kinderen over zelfmoord praten, voelt ergens ook heel onnatuurlijk. Zij zijn de volgende generatie. En alles in mij hoopt en vindt dat zij langer moeten leven dan ik. Maar door ook over dit soort dingen te praten en vooral te luisteren hoop ik de drempel te verlagen om naar mij toe te komen op die momenten waarop die drempel huizenhoog voelt.

Weerbaarheid creëren tegen gedachten

René Diekstra haalt een citaat uit het boek The Moviegoer van Walker Percy aan ‘It is the thought of suicide that keeps me alive’. In deze paradox zit geloof ik een kern van waarheid. Voor veel mensen zijn hun eigen suïcidale gedachten absoluut not done. Ze vertellen aan je omgeving is al helemaal een stap te ver. Diekstra: “Gedachten die zoveel mogelijk verdrongen of ontkend moeten worden. Met als gevolg dat als ze toch doorbreken, mensen er vaak weerloos tegen zijn. Denken over zelfdoding moet je leren om je er tegen te verweren.” Voor mij is met mijn kinderen over zelfmoord praten belangrijk. Waarom? Ik wil ze die weerbaarheid leren. Zodat ze bewuster kunnen kiezen voor het leven.

Herinneringen aan mensen levend houden

Misschien komt het door mijn christelijke achtergrond. Maar vanaf jongs af aan heeft het me altijd mateloos geïrriteerd dat mensen die overleden door suïcide soort van doodgezwegen werden. Soms vanuit schaamte, soms vanuit boosheid omdat nabestaanden het een vreselijk egoïstische keuze vonden.

Mijn kinderen hebben familieleden verloren aan zelfdoding. Weliswaar voor hun tijd zonder dat ze ooit de kans kregen om ze te leren kennen. Ze moeten ze leren kennen door de gekleurde verhalen van zij die achterbleven. Ik ken ze ook niet, maar het is mijn missie dat mijn meiden ze herinneren als persoon. En niet vanwege de manier waarop ze dit leven verlieten.

Maar ben je dan juist niet bang dat je kinderen zelfmoord plegen?

Als je met je kinderen over zelfmoord praat, lijkt het natuurlijk alsof je het over je afroept. Maar de meeste gesprekken die ik heb, gaan niet over het hoe. Natuurlijk als iemand bij onze wijk voor een trein springt, krijgen ze daar wel iets van mee. Maar meestal zijn onze gesprekken breder. Gaan ze over die momenten in het leven waarop je het licht aan het eind van de tunnel niet ziet. En je op de tast kruipend vooruit moet komen. Over dat je de liefde en warmte van naasten niet voelt. En je dat lege gevoel alleen moet stillen met de wetenschap dat het er toch is ook al voelt het in je hart ijskoud.

Ik heb ze kunnen vertellen over dat het leven geen groot feest is. Maar ik heb ook eerlijk kunnen vertellen over mijn eigen gedachten en hoe ik er desondanks 20 jaar later nog steeds ben. Maar misschien wel het meest belangrijke: wat mij helpt om er doorheen te komen. Zodat ik een zwarte bladzijde van mijn boek kan omslaan. Ik hoop hen daarmee genoeg weerbaarheid en alternatieven gegeven te hebben en de drempel om om hulp te vragen zo laag mogelijk te hebben gemaakt.

Praat jij wel eens met je kinderen over zelfmoord?

Ook leuk om te lezen:

praten over zelfmoord met kinderen

Liefs Josan

Volg jij mij ook al via Google+Bloglovin’Twitter,Instagram,Facebook of YouTube?

Uitgelichte afbeelding

  • Reply
    Daisy
    4 februari 2019 at 09:15

    Oef.. Heel moeilijk onderwerp, ik ben wel van plan om er met mijn kinderen over te praten, op dit moment bespreek ik al zoveel mogelijk onderwerpen met mijn oudste die ook soms moeilijk zijn, bijvoorbeeld dat zijn opa 4e fase kanker heeft en wat dat betekent, ik weet nog niet of ik mijn zwarte bladzijdes kan bespreken met mijn kinderen, gelukkig is daar mijn oudste in mijn ogen nu nog te jong voor, waardoor ik nog even tijd heb om te bedenken hoe ik er met hen over ga praten. .

  • Reply
    liever anoniem.
    3 februari 2019 at 10:03

    Mijn zoon is nog te jong om er over te praten maar ik heb het zelf al wel een paar keer in mijn naaste omgeving meegemaakt. Mijn oom kon niet verder toen ik 6 was. Ik ken hem niet meer. Dit is nu meer dan 30 jaar geleden. Ik was bezorgd dat een vriend van mij niet meer verder zou gaan maar die kon toch zijn zwarte bladzijde omslaan. Dit is later mijn man geworden. Een vriend van ons wilde naar God toe, waarschijnlijk omdat God niet naar hem kwam volgens hem. Dat is althans wat ik begrepen heb uit iets wat iemand anders mij verteld heeft. Deze man was al psychisch ziek en zat bij een zeer gelovige huisgemeente. Ik zal dus in de toekomst wel over dit soort dingen praten met mijn zoon. Hoe? dat weet ik echt niet. Door zijn ASS is het lastig om gesprekken aan te gaan. Ik zal wel in de loop van de tijd bekijken en ervaren hoe zich dit zal ontwikkelen.

  • Reply
    Voor nu een keer anoniem
    2 februari 2019 at 21:01

    Helaas zijn wij verplicht om hier over te praten. Onze zoon (11 jaar) heeft suïcidale gedachten 😢
    En wat je zegt: de wachttijden zijn absurd lang. In ons geval 13 weken voordat we terecht kunnen bij de gespecialiseerde GGZ. Belachelijk toch wanneer je kind dit soort gedachten heeft? Gelukkig hebben we een fantastische huisarts die een spoedplek voor ons heeft geregeld. Maar dat betekent dus wel dat anderen nog langer moeten wachten, dat realiseer ik me ook!
    Goed dat jij er met jouw meiden over spreekt!

  • Reply
    Sylvia
    16 juli 2017 at 23:28

    Eerlijk gezegd ook 1 van de redenen. 2 eigenlijk want wachten vind ik ook niets.
    Maar Ok hoogzwanger enzo.
    Viel mij niets tegen!
    Je krijgt eerst een bericht met de tijd en op de dag van het bezorgen krijg je er nog 1 met een koeter tijdsbestek (bv tussen 14 en 14:10 is de bezorger er)
    Via de app kan je dan mee kijken.
    En een hele grote meevaller: de groente en fruit is echt vers.
    1 keer kreeg ik bericht dat de aardbeien zalig zijn maar te rijp en kreeg ik mijn geld terug.
    Andere keer bleven de bananen groen, tros nieuwe bananen bij de volgende bestelling.
    Vlees is nog langer houdbaar dan als ik het in de winkel haal.
    Tot nu toe (het kan nog alle kanten op natuurlijk) ben ik er echt heel erg tevreden over)

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

[instagram-feed feed=2]