“Want toen ik honger had, gaven jullie Mij eten. Toen ik dorst had, gaven jullie Mij te drinken. Toen ik een vreemdeling was, namen jullie Mij in je huis…”, Als klein meisje hoorde ik deze woorden uit het Bijbelboek Mattheus regelmatig. Ze zetten mij altijd aan tot nadenken. Zelf werd ik in een goed jaartal geboren. Weliswaar stond mijn wiegje op de verkeerde plek, maar een adoptie later was dat probleem ook verholpen. Ik was Nederlands.
Oorlogen kende ik niet. Vluchtelingen ook amper. Het enige waar ik als kind bang voor was waren inbrekers. De gedachte dat ze iets van mijn overvloed af konden pakken, vond ik verschrikkelijk. Gelukkig is dat nooit gebeurt.
Vandaag de dag kennen we vele vluchtelingen. Bootvluchtelingen die in kapseizende bootjes naar Europa komen. Vluchtelingen die kilometerslange routes te voet af leggen.
Elke avond zie ik schrijnende beelden op de televisie. Ontredderde mensen. Want in de eerste plaats zijn ze vooral mensen. Net zoals jij en ik. Door etiketjes als ‘gelukzoekers’ en ‘asielzoekers’ zou je dat haast vergeten. Niet gelabeld willen worden, in een hokje gestopt worden of een etiketje krijgen is namelijk alleen voorbehouden aan mensen die alles al hebben. Die zich niet meer druk hoeven te maken over de eerste levensbehoeftes, maar(zou het verveling zijn?) zich opwinden over dingen die het opwinden niet waard zijn. Maar die luxe hebben deze mensen niet. Hun strijd gaat over overleven. Sinds de Tweede Wereld Oorlog zijn er namelijk nog nooit zoveel vluchtelingen geweest.
Inhoud van dit blog
What if God was one of us
Als klein meisje, bad ik altijd tot God. Vroeg ik of Hij wilde zorgen voor mensen die het minder getroffen hadden dan ik. In mijn eentje kon ik namelijk nooit alle mensen helpen dus een extra paar handen was welkom. Pas later, toen ik groter was, leerde ik dat het juist omgekeerd is. Twee derde van God is gericht op actie. Haal 1 letter weg en je krijgt: Go! Gebiedende wijs en wat mij betreft graag met uitroepteken. Wij zijn Gods handen en voeten op aarde. De macht om veranderingen te weeg te brengen, ligt letterlijk binnen handbereik. Maar waarom laten we het na om er iets mee te doen? Waarom verschuilen we ons zelf liever achter een vraag als “Als er een God bestaat waarom…”. En schuiven we het af op een hogere macht in plaats van dat we zelf onze verantwoordelijkheid te nemen?!
De vluchtelingenproblematiek ging aan ons voorbij. We hadden namelijk een crisis die ons raakte waar het pijn deed. Bij mensen die alles al hebben is dat niet in ons hart, maar in onze portemonnee.
Het geboorteverhaal van Jezus anno 2015
Over enkele maanden is het Kerst. Mijn favoriete tijd. Wij vieren het met vele cadeautjes. Daarnaast vertel ik mijn kinderen het Kerstverhaal. Over de geboorte van Jezus. Over hoe zijn ouders onderweg waren. Over hoe er geen plek meer was en de hoogzwangere Maria uiteindelijk maar in een stal moest bevallen. Verschrikkelijk lijkt me dat. Zelf ben ik 14 weken geleden in een ziekenhuis bevallen. In een moderne verloskamer waar ik zelfs wifi had, mocht ik mij vervelen tijdens de bevalling.
Het Kerstverhaal is nostalgie en inmiddels een stukje cultureel erfgoed. Wij hoogzwangere vrouwen kennen die horror niet. Mochten we tegen het eind van onze zwangerschap nog willen reizen dan is dat voor een Babymoon. Zo’n nu-kan-het-nog- vakantie. De laatste vakantie samen voordat de baby er is.
Ironisch genoeg is dit eeuwenoude geboorteverhaal relevanter dan ooit. Bevallen hoogzwangere vrouwen in bomvolle treinstations of op kleine bootjes. Omdat ze nergens welkom zijn. Omdat Europa vol is. En vol is vol.
De geboorte van Europa
Over de vluchtelingenproblematiek schreef ik al eerder het blog: Waarom bootvluchtelingen geen medeleven verdienen. In de afgelopen maanden leek het probleem niet te bestaan. Of in elk geval onopvallend voort te sukkelen op de achtergrond. We hadden namelijk een crisis die ons raakte waar het pijn deed. Bij mensen die alles al hebben is dat niet in ons hart, maar in onze portemonnee. Griekenland heette ons hartzeer. Dat land bracht de veiligheid en geloofwaardigheid in het geding. Merkel en de Zijnen bedachten allerlei houtje-touwtje constructies om het land aan boort te houden en te voorkomen dat het de boot miste. Zodra het geld was overgeschreven, bedankte het land ons met de spreekwoordelijke middelvinger. Ironisch, maar voorspelbaar.
Eeuwen geleden was datzelfde Griekenland rijk en machtig. Het was de bakermat van de beschaving en cultuur. De geboorte van Europa is een verhaal uit de Griekse Mythologie. Volgens de overlevering werd de god Zeus verliefd op Europa die op het strand speelde. Om haar niet te laten schrikken, vermomde hij zich als een speelse stier. Het meisje was zich van geen kwaad bewust. Klom op zijn rug en hij liep met haar het strand af de zee in. Zij verdronken niet maar hij zwom met haar naar Kreta waar ze uiteindelijk verschillende zonen van hem kreeg.
God spoelt aan in Europa
De geboorte van Europa krijgt een hele andere betekenis wanneer je bedenkt hoe de Griekse eilanden deze zomer letterlijk overspoeld werden door vluchtelingen. Maar weinigen geloven tegenwoordig nog in Zeus en enkelen geloven in God. De Bijbeltekst “Want toen ik honger had, gaven jullie Mij eten. Toen ik dorst had, gaven jullie Mij te drinken. Toen ik een vreemdeling was, namen jullie Mij in je huis” gaat over God. Of zoals dit blog zegt: stukjes God spoelen aan in Europa. Stikt er in vrachtwagens. Zo’n stukje God was Aylan. Een jongetje die het nodig had dat wij iets meer zouden doen dan het nalaten om te helpen. Laat onze menselijkheid niet sterven zoals de oud- Griekse beschaving is gestorven… .
Terwijl ik dit schreef, koester ik mijn 14 weken oude dochtertje. Kijk ik hoe ze vredig in de draagdoek tegen mij aan ligt te slapen. Voel ik haar warme lichaampje tegen de mijne en ben ik vertederd over zoveel onschuld. Ze heeft niet zoveel nodig. Alleen de nabijheid van haar moeder is genoeg. Dat wens ik meerdere kinderen toe. Rust, vrede en de nabijheid van hun ouders.
Foto: Reuters
7 Comments
lin mommysworld
5 september 2015 at 14:05Vreselijk ik kan hier ook echt wakker om liggen. Mooi geschreven meis..
Sylvie
4 september 2015 at 13:26Mooi geschreven! Ik lig er ’s nachts echt wakker van, er zijn al zo veel mensen verdronken in de Middellandse Zee de afgelopen maanden.. Dieptriest.
Karen
4 september 2015 at 13:24Mooi geschreven Josan. Alle vier mijn grootouders hebben ooit moeten vluchten voor vervolging. De ene uit Nederland voor de nazi’s, de andere uit Iran voor de ayatollahs. Als dat niet gebeurd was, was ik er niet geweest. Ik heb weinig op voor mensen die vluchtelingen gelukzoekers noemen. Hoe dom ben je dan?
Vlijtig Liesje
4 september 2015 at 11:49Deze foto is zo verdrietig en spreekt echt boekdelen…
Mama's Jungle
4 september 2015 at 09:52Stil.. prachtig stukje tekst.
Ik streef naar de tijd waar de wereld gewoon de verblijfplaats is van iedereen en waar mensen gewoon als mensen worden gezien ipv al die labels.
Judith
4 september 2015 at 07:52Mooi verwoord Josan! Couldn’t agree more! X Judith
Astrid
4 september 2015 at 06:33Mooi geschreven! <3