Adoptie Moeder & Kind Opvoeding Scheiden

Basisvertrouwen | wat is het en hoe geef het je kind mee?

10 april 2019
Basisvertrouwen De Luizenmoeder Juf Ank

Over het geheel genomen, vond ik seizoen 2 van De Luizenmoeder zwaar tegenvallen. Maar in de finale aflevering, knalt juf Ank er een prachtige monoloog uit over basisvertrouwen. Of beter gezegd het gebrek aan basisvertrouwen bij de volwassenen.

De doorgeschoten ouders die zich drukker maken om het schooladvies van hun kinderen dan hun kroost het vertrouwen te geven dat het wel goed komt. Maar wat is basisvertrouwen en hoe vergroot je dit nu? Want laten we eerlijk zijn: in de waan van de dag raken we allemaal wel eens het groter geheel kwijt.

Juf Ank over basisvertrouwen

Basisvertrouwen. Dat is wat hier ontbreekt. Vertrouwen in een goede afloop. In elkaar. In dat het goed is zoals het is. Ik moet hier enkel nog dealen met ouders die hun kinderen inzetten om hun bodemloze bestaan te rechtvaardigen. Allemaal wonderkindertjes die vooral niet mogen falen, omdat er geen enkel besef meer is dat we deel uitmaken van een groter geheel. Dat we gedragen worden door mekaar. Zodat iedereen zich geborgen en gesteund kan voelen. Ook als je faalt of mislukt, of niet de grootste waffel hebt. We zijn allemaal mensen, Pjotr Jan en er is één hardnekkige overeenkomst: we hebben allemaal de onweerstaanbare drang om elkaar op een goed moment de hersens in te slaan. Dus als jij dan met je dikke portemonnee en je Audi A6 in het sprookje gaat zitten geloven dat je werkelijk wat voorstelt, dan richt ik mij op het sprookje van geloof, hoop en liefde.

Wat is basisvertrouwen?

Basisvertrouwen is zoals de naam al aangeeft de basis onder het leven van een mens. Hier vanuit handelen we. Een kind met basisvertrouwen heeft het gevoel dat ze er mag zijn. Ze heeft alle vertrouwen in dat anderen er voor haar zullen zijn. Dat vertrouwen in anderen is ontstaan doordat er in de eerste vijf tot 7 jaar aan haar behoeftes voldaan is. Ieder mens wordt geboren met een basisvertrouwen van 70%. De andere 30% wordt tijdens de opvoeding ontwikkeld. Vanaf de geboorte hebben haar ouders haar datgene gegeven wat ze nodig had om zich sociaal-emotioneel te ontwikkelen. Waren ze (emotioneel) beschikbaar. En heeft ze zich goed kunnen hechten aan haar ouders.

Veilige hechting

In principe hecht een kind zich altijd aan de ouders, want ze is van hen afhankelijk. Maar om je goed te ontwikkelen is een veilige hechting nodig. Zijn de volgende onderdelen belangrijk voor kinderen. Ik:

  • vertrouw erop dat mijn ouders mij geven wat ik nodig heb (bescherming, verzorging, leren aanpassen aan de nieuwe bestaan)
  • vertrouw erop dat mijn ouders en ik aandacht voor elkaar hebben (
  • krijg de ruimte om te proberen en experimenteren (stimulatie, steun en begrip)
  • en mijn ouders zijn met elkaar verbonden, maar we zijn ook individuen. We doen dingen samen, maar ook los van elkaar ( we geven elkaar ruimte, hebben geduld en er is duidelijkheid)
  • kan op een creatieve manier oplossingen verzinnen zonder het vertrouwen in mijzelf of mijn omgeving kwijt te raken.

Waardoor raakt het basisvertrouwen beschadigd?

Door sommige negatieve ervaringen (scheiding, adoptie, overlijden van een van de ouders, zware bevalling of traumatische zwangerschap) kan dit basisvertrouwen beschadigd raken. Waardoor kinderen vanuit de overlevingsmodus gaan handelen. En niet alleen kinderen volwassenen ook. Sterker nog, als je het niet aanpakt kan je er op latere leeftijd behoorlijk last van hebben. Omdat je onvoldoende basis hebt en ik een bepaalde fase blijft steken.

Mentaliseren

Kinderen die veilig gehecht zijn aan hun ouders kunnen goed mentaliseren. Dit betekent dat je geleerd hebt te begrijpen dat jouw gedrag en die van een ander voortkomt uit gevoelens en gedachtes. Je staat zeg maar even stil bij je eigen gedrag of dat van een ander en reflecteert daarop. Meestal spreken we die gevoelens en gedachtes niet uit, maar vullen we dat voor een ander in. Maar door mentaliseren begrijp je ook beter dat wat jij voelt en denkt niet hetzelfde hoeft te zijn als voor een ander. Wat jij als prettig ervaart hoeft voor een ander niet zo te zijn.

Kinderen leren mentaliseren

Kinderen leren het mentaliseren van hun ouders. Dat doe je eigenlijk al vanaf het begin ongemerkt. Huilt je baby? Grote kans dat jij tegen haar praat. Iets zegt als “Meisje wat huil je hard, je zal wel honger hebben/een vieze luier hebben”. En het bepaalt ook meteen onze acties. We voeden ons kind of verschonen een luier. Troosten haar of geven aandacht. Naarmate kinderen ouder worden, voeg je daar vaak ook je emoties aan toe. Waardoor kinderen op een gegeven moment leren dat hun eigen gevoelens bij de situatie niet hetzelfde hoeven te zijn als die van hun ouders. Is je kind 3? Dan zal je zien dat ze vanaf die leeftijd zich steeds beter in een ander kan verplaatsen. Dat zie ik bijvoorbeeld aan hoe mijn jongste dochter mij probeert te troosten als ik me niet lekker voel of me pijn heb gedaan.

Te weinig tot niet mentaliseren kan tot heftige emoties leiden. Denk bijvoorbeeld aan verdriet, angst, agressie. Aan de ene kant kan het ertoe leiden dat iemand er volledig door in beslag genomen kan worden. Zelfs zo erg dat die persoon niet meer helder kan nadenken. Aan de andere kant kan het ertoe leiden dat je juist geen tot weinig emoties toont. Wat komt omdat je niet goed weet wat je met je emoties aan moet. En bang bent om er door in beslag te worden genomen. Als je goed mentaliseert is de emotie aanwezig en voel je hem, maar je wordt er door niet overheerst.

Cref-methode

Is je basisveiligheid dermate beschadigd dat je professionele hulp nodig hebt? Dan kan de Cref-methode uitkomst bieden. Dit staat voor Cirkle, Reprint, Emotional Foundation. De methode is een aanvulling op de welbekende behoefte piramide van Maslow. En gaat uit van 7 basisbehoeften:

    1. Emotionele binding
    2. Waardering
    3. Veiligheid
    4. Fysiologische behoefte
    5. Kerntransformatie
    6. Kennis
    7. Zelfontplooiing

Wat geef je je kinderen mee

Zoals ik hierboven al beschreef, werken we als ouders onbewust al aan het basisvertrouwen van onze kinderen waardoor ze zich veilig kunnen hechten. En zoals ik ook al beschreef, doorlopen de meeste kinderen de verschillende fases voor de aanleg van deze basisveiligheid zonder problemen. Maar in een tijdperk van Curling en grasmaaier ouders en er reclamecampagnes nodig zijn omdat ouders te voorzichtig zijn komt ons natuurlijk gedrag aardig onder druk te staan.

Laten we in plaats van”die andere ouders doen ook maar wat” te omarmen het idee omarmen dat we deel uitmaken van een groter geheel. Als er iets is dat door jarenlang onderzoek bewezen is dan is het wel dat een veilige hechting super belangrijk is voor je verdere leven. Dus als je je special snowflakes dan toch iets mee wilt geven, geef ze dan een goede basisveiligheid mee. Daar heeft het groter geheel ook wat aan.

Ook leuk om te lezen:

Basisvertrouwen

Liefs Josan

Volg je mij ook al via Google+Bloglovin’, Twitter,Instagram,Facebook of YouTube?

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

    [instagram-feed feed=2]