Als je wilt dat je kind omhoog klimt, moet je er vooral niet bovenop gaan zitten

Als je wilt dat je kind omhoog klimt, moet je er vooral niet bovenop gaan zitten. Deze tegeltjes wijsheid van juf Ank uit de Luizenmoeder deed me glimlachen. Zo eenvoudig en zo waar.

De aflevering waarin de Veilig Leren Lezen zon, maan, rakket of ster methode de hoofdrol speelt, houdt een goede spiegel voor van hoe verkrampt we tegenwoordig soms omgaan met dat toetsen. Elke Cito periode zorgt voor onrust. Meestal niet eens bij de kinderen. Maar vooral bij hun ouders.

Stress om de Cito toets

Ouders die tegen Cito ten strijde trekken kun je grofweg onderverdelen in 4 groepen. En als je je best doet, kun je er vast nog wel meer bedenken.

De Laat het kind toch kind zijn ouders

Je hebt de Laat het kind toch kind zijn ouders. Die voelen zich alsof 1 toets hun hartendiefje linea recta de wereld van volwassenen in katapulteert. En dat moet niet. Een kleuter moet spelen, knippen, plakken knutselen en vooral veel kleuteren. Ze geloven er heilig in dat de manier van toetsen niet aansluit bij het ontwikkelingsniveau. Nou ja in elk geval in de onderbouw. En ik geef ze niet geheel ongelijk. Toen mijn dochter koud 5 maandjes op de basisschool zat, trok ik mijn wenkbrauwen ook hoog op toen ik hoorde dat ze een Cito toets moest maken. Dat hoefde ik -voor zover ik wist- pas in groep 8. Maar goed de rest van de wereld is ook enorm veranderd vergeleken met toen ik in groep 8 zat.

Te eenzijdig ouders

Dan heb je ouders die vinden dat de Cito toets te eenzijdig is. Het zou zich vooral richten op cognitieve vaardigheden. Jammer als je kind super creatief is en je haar gevoeligheid ziet als persoonlijke gave. Daar wordt niet naar gevraagd. En is dat wel zo eerlijk?

Bevestiging zoekende ouders

Vervolgens heb je ook nog de bevestiging zoekende ouder. Ouders die de Cito toets vooral zien als bewijs om hun eigen theorieën te staven. Ze lopen graag te koop met de onderdelen waarop hun kind hoog scoort. En als je ze zo hoort praten, heb je het idee dat ze het toekomstig genie op de wereld hebben gezet. En oh wee als de Cito toets de aannames van ouders onderuit schoffelt.

Ik hecht er geen waarde aan ouders.

Tot deze laatste categorie hoor ik zelf een beetje. Dat maakt het natuurlijk lastig om er objectief over te schrijven. Cito toets, Avi toets? Het zou mij worst wezen. Meestal weet ik ook helemaal niet wanneer ze weer eens worden afgenomen. En mocht ik het wel weten, dan maak ik er niet al te veel woorden aan vuil. Ik ga niet onnodig spanning creëren of het benadrukken. Meer dan dat ze haar best doet, wil ik niet van mijn dochters. Voor de rest wens ik haar succes. Ik zie de toets niet als afrekenmiddel. Met een beetje geluk geeft het wat inzicht in waar we nu staan. Wat ze goed kan en we dus minder aandacht aan hoeven te besteden. Maar zo niet dan is er nog geen man overboord.

Als je wilt dat je kind omhoog klimt

Als je wilt dat je kind omhoog klimt, moet je er vooral niet bovenop gaan zitten, in dat ene zinnetje zit een kern van waarheid. Ik word er soms een beetje benauwd van als ik kijk hoe ouders tegenwoordig bovenop hun kinderen zitten. Alles nauwlettend in de gaten houden en hun kinderen een stukje zelfstandigheid ontnemen door alles voor ze te doen en regelen. Liever plaatsen ouders zelf een oproepje op Facebook voor de laatste ontbrekende moestuintjes en dierenplaatjes dan dat hun kroost naar de plaatselijke winkel moet.

En als een toets een ander beeld laat zien, projecteren ze hun eigen onzekerheid op de resultaten. In plaats van dat ze in hun kind geloven en het van zich af laten glijden. Geloof me kinderen ontwikkelen zich. In hun eigen tempo. En als het nu een ander beeld laat zien, betekent dit echt niets dat er in de toekomst niks veranderen kan. Het is een momentopname waarvan jij kan beslissen hoeveel waarde je er aan hecht. Maar ook hoeveel macht je het geeft.

Geen hoogvliegers

Mijn kinderen waren absoluut geen hoogvliegers, Dat durf ik als moeder best toe te geven. Ze waren niet vlot met kruipen en lopen. Ook heb ik nooit de moeite genomen om ze alvast op speelse wijze bekend te maken met cijfers, letters of ze te leren lezen. Er was niks waar ik over op kon scheppen, laat staan dat ik kon zeggen dat ze ‘hoogbegaafd zijn’. In groep 1 was de eerste Cito dan ook zoals je verwachten mag van een kind dat vooral gespeeld heeft. Hahaha sorrynotsorry. Beide meiden moesten bijna een extra jaartje kleuteren. Werden met enige twijfel over gelaten naar groep 3. Vanaf toen ging het als een speer. Het verschil was bij beiden zo opvallend dat ik me daar nog steeds over verbaas.

Gymnasium hoe krijg je dat voor elkaar?

Ruim voor het einde van de basisschool hadden ze allebei al Avi uit. Om school uitdagend te houden werden de extra lesprogramma’s zoals Accadin en Rekentijger geïntroduceerd. Als mensen onder de indruk zijn van dat Miss G nu naar het gymnasium gaat, moet ik daar stiekem een beetje om lachen. Men ziet alleen maar het resultaat niet de obstakels die daaraan vooraf gingen. Ik zou kunnen zeggen dat het aangeboren intelligentie is, opvoeding en milieu. Maar serieus, in groep 1 had niemand haar dat gegeven. Volgens de clichés veroorzaakt een scheiding ook nog eens slechte schoolprestaties dus dochter won ongewild de jackpot.

En wij? Wij waren gewoon 2 hoogopgeleide ouders met een kind dat niet echt hoog scoorde. Maar in plaats van paniek te raken of leraren op het matje roepen, staken wij energie in ons kind. Aandacht maakt alles mooier en alles wat je aandacht geeft groeit. Die basis van geloof, vertrouwen en toewijding is altijd aanwezig geweest zodat ze kon groeien. “Als je wilt dat je kind omhoog klimt, moet je er vooral niet bovenop gaan zitten…en echt ze heeft het zelf gedaan. Op haar manier. En op haar tijd… .

Hecht jij veel waarde aan de Cito’s?

Ook leuk om te lezen:

• Maken we watjes van onze kinderen?
• Steeds meer kinderen slaan een klas over
• 10x slecht opvoedadvies

Volg jij mij ook al via Google+, Bloglovin’, Twitter, Instagram, Facebook of YouTube?